Archives mensuelles : décembre 2019

de nomine

Ahlqvist, A. (1996), “‘Gender’ in Early Grammar”, Linguists and their diversions, Münster, p. 43-52.

Allen, W. S. & C. O. Brink (1980), “The old order and the new. A case history”, Lingua, 50, p. 61-100.

Bartonek, A. (1956), “The Latin grammarians’ conception of the seventh and of the eighth cases (en tchèque)”, Sbornik praci Filosoficke Fakulty Brnenske Univerzity, 5, p. 173-182.

Basset, L. (2007), “La dérivation adjectivale dans la terminologie grammaticale gréco-latine”, Bilinguisme et terminologie grammaticale gréco-latine (Orbis Supplementa, 27), eds. L. Basset, F. Biville, B. Colombat, P. Swiggers & A. Wouters, Leuven, p. 57-70.

Burghini, J. & J. Uría Varela (2018), “Los grados del diminutivo: una doctrina confusa en la gramática latina antigua”, Emerita. Revista de Lingüística y Filología Clásica, 86.2, p. 327-348.

Buzássyová, L. (2005), “The Latin third declension in the scope of natural morphology”, Papers on grammar. 9. Latina lingua! Nemo te lacrimis decoret neque funerafletu faxit. Cur ? Volitas viva per ora virum. Proceedings of the twelfth international colloquium on Latin linguistics (Bologna, 9-14 June 2003), ed. G. Calboli, Roma, p. 15-24.

Callipo, M. (2015), “Lire Apollonius Dyscole à la lumière de Priscien ? Une note sur l’histoire des théories linguistiques”, Revue des Études Latines, 93, p. 271-284.

Callipo, M. (2018), “Hyparktikón et substantivum : entre verbe et nom dans la grammaire grecque et latine”, Histoire, Épistémologie, Langage, 40.2, p. 103-120.

Chapman, D. (1999), “Notions of compounding in Priscian’ s Institutiones”, History of Linguistics 1996, eds. D. Cram, A. Linn & E. Nowak, 2, p. 23-30.

Colombat, B. (1992), “L’adjectif dans la tradition latine: vers l’autonomisation d’une classe“, Histoire Epistémologie Langage, 14/1, p. 101-122.

Dombrovskij, R. O. (1979), “Les grammairiens latins au sujet de la diminution et des diminutifs”, Inozemna Filolohija, 55, p. 32-41.

Donati, M. (2010), “Vocative and person in Priscian’s metalinguistic reflections”, Latin linguistics today. Akten des 15. Internationalen Kolloquiums zur Lateinischen Linguistik, Innsbruck, 4.-9. April 2009, eds. P. Anreiter & M. Kienpointner, Innsbruck, p. 525-535.

Dragotto, F. (2008), “La creazione della terminologia grammaticale relativa ai numerali: presupposti e modalità”, Histoire, Épistémologie, Langage, 30.1, p. 91-107.

Flobert, P. (1989), “La dérivation nominale chez les grammairiens romains”, Latomus, 48, p. 741-752.

Flores Gomez, E. (1986), “Gramática antigua y diacronía. Los alomorfos a través de Carisio”, Revista Española de Linguística, 16, p. 101-112.

Frakes, J.C. (1984), “The ancient concept of casus and its early medieval interpretations”, Viuarium, 22, p. 1-34.

Friedrich, O. (1884), “Zum Vocativ auf ie”, Archiv für lateinische Lexikographie und Grammatik, 1, p. 343.

García-Hernández, B. (1999), “Nomina relativa: termes complémentaires chez les grammairiens latins”, Conceptions latines du sens et de la signification, eds. M. Baratin & C. Moussy, Paris, p. 143-154.

Garcia De Paso Carrasco, M. D. (1994), “La teoria del nombre en el comentario de Servio a Donato”, Actas del VIII Congreso español de Estudios Clasicos (Madrid 23-28 septiembre 1991), eds. A. Alvar Ezquerra & J. Garcia Fernandez, Madrid, p. 541-548.

Gonzalez-Luis, F. (1992), “Oscilaciones de genero gramatical en el gramatico Servio”, Homenaje a J. Alsina II, ed. E. Artigas, Tarragona, p. 83-87.

Gonzalez-Luis, F. (1997), “La referencia al griego en las observaciones de los gramaticos latinos acerca del genero gramatical”, Estudios Clasicos, 39, p. 27-40.

Guiraud, C (1982), “Histoire des doctrines casuelles en latin”, Revue des Études latines, 60, p. 56-70.

Iso Echegoyen, J. J. (1975), “El término ablativus en el ars grammatica latina”, Cuadernos de Filologia Clasica. Estudios latinos. Madrid , 9, p. 33-52.

Iovino, R. (2011), “La storia dell’aggettivo nella tradizione grammaticale, filosofica e retorica antica”, Lexis, 29.1-2, p. 1-19.

Kircher, C. (1999), “Le paramètre sémantique dans l’analyse des dérivés chez Priscien”, Conceptions latines du sens et de la signification, eds. M. Baratin & C. Moussy, Paris, p. 155-165.

Kircher, Ch. (1988), “La formation des noms en latin d’après Priscien, Institutions Grammaticales livres II, III et IV”, Ktema, 13, p. 195-203.

Klotz, A. (1930), “Carnis nominatiuus?” Glotta, 18, p. 158-160.

Kobov, I. U. (1955), La doctrine des cas chez les gramairiens anciens (en ukrainien), Diss. Lvov, 16 p.

Lebek, W.D. (1971), “Pluria und compluria in lateinischer Sprache und römischer Grammatik”, Rheinisches Museum, 114, p. 340-348.

Lenoble, M., P. Swiggers & A. Wouters (2001), “Etude comparative des dénominations de catégories grammaticales dans les textes artigraphiques latins de l’Antiquité”, Métalangage et terminologie linguistique. Actes du colloque international de Grenoble (Université Stendhal – Grenoble III, 14-16 mai 1998), eds. B. Colombat & M. Savelli, Leuven, Paris, Sterling, Virginia, p. 275-291.

Lindner, T. (2002), Lateinische Komposita. Morphologische, historische und lexikalischen Studien, Innsbruck.

Lindsay, W. M. (1919), “Recula”, Classical Review, 33, p. 26.

Luhtala, A. (2005), Grammar and Philosophy in Late Antiquity. A Study of Priscian’s Sources, Amsterdam/Philadelphia.

Mariner Bigorra, S. (1983), “Las cinco declinaciones latinas en dos fases de la historia de la linguistica”, Helmantica, 34, p. 407-414.

Mazhuga, V. (2002), “‘Aptota’ an ‘monoptota’: on two classifications of indeclinable nouns by Latin grammarians and the relationship between their works (en russe)”, Colloquia classica et indogermanica. Studies in classical philology and Indo-European languages, ed. N.N. Kazansky, Sankt-Petersburg, 3, p. 283-302.

Mazhuga, V. (2007), “Aptota an monoptota?”, Bilinguisme et terminologie grammaticale gréco-latine (Orbis Supplementa, 27), eds. L. Basset, F. Biville, B. Colombat, P. Swiggers & A. Wouters, Leuven-Paris-Dudley MA, p. 271-283.

Milani, C. (2001), “Verso una definizione di ablatiuus absolutus”, Dal ‘ paradigma’ alla parola. Riflessioni sul metalinguaggio della linguistica, ed. V. Orioles, Roma, p. 373-389.

Milani, C. (2004), “Il septimus e l’octauus casus nel pensiero dei grammatici latini”, Fortuna e vicissitudini di concetti grammaticali, ed. G. Graffi, Padova, p. 9-43.

Murru, F. (1978), “Alcune questioni filologico-linguistiche a proposito dell ’ octauus casus”, Glotta, 56, p. 144-155.

Murru, F. (1979), “Due ulteriori definizioni dell’ octauus casus nei grammatici latini”, Glotta, 57, p. 155-157.

Murru, F. (1980), “A propos du septimus casus”, Eos, 68, p. 151-154.

Murru, F. (1980), “Sulla sequenza dei casi nella teorizzazione grammaticale greca”, Hellenica, 32, p. 309-324.

Murru, F. (1980), “Les cas et la linguistique ancienne. Le septième cas”, Lalies, 1, p. 67-69.

Murru, F. (1982), “Minima casualia”, Eos, 70, p. 293-298.

Murru, F. (1982), “Prisciano e il sesto caso greco”, Eirene, 18, p. 13-19.

Murru, F. (1982), “Tra monoptota e aptota: un capitolo di storia della linguistica antica”, Emerita, 50, p. 33-50.

Nazarenko, O. Ju. (1977), “Die Pluralia tantum in den Werken der römischen Grammatiker (en ukrainien)”, Inozemna Filolohija, 45, p. 64-70.

Negri, M. (2007), “Adiectiuum ed epitheton nella terminologia della grammatica e dell’esegesi letteraria latina. I problemi di un ‘doppione’”, Bilinguisme et terminologie grammaticale gréco-latine (Orbis Supplementa, 27), eds. L. Basset, F. Biville, B. Colombat, P. Swiggers & A. Wouters, Leuven-Paris-Dudley MA, p. 285-302.

Olenyc, R. M. (1978), “Les concepts de déclinaison et de forme de déclinaison dans les ouvrages des grammairiens romains (en ukrainien)”, Inozemna Filolohija, 49, p. 15-21.

Olenyc, R. M. (1982), “La question des casus septimus et octauus dans les oeuvres des grammairiens romains”, Inozemna Filolohija, 65, p. 27-33.

Oniga, R. (2017), “L’analyse synchronique des composés nominaux du latin hier et aujourd’hui”, L’Antiquité Classique, 86, p. 39-58.

Richard, J. (2017), “La parasynthèse. 1, Essai de définition et application au latin”, Folia Electronica Classica, 33, non paginé.

Pisani, V. (1960), “Casus interrogandi”, Hommages à L. Herrmann, Berchem-Bruxelles, p. 624-638.

Primavesi, O. (1994), “Casus – Ptôsis. Zum aristotelischen Ursprung eines umstrittenen grammatischen Terminus”, Antike und Abendland, 40, p. 86-97.

Pugliarello, M. (1986), “Nota morfologica, lac-lact-lacte”, Studi e Ricerche dell’Istituto di Civiltà classica cristiana medievale. Genova , 7, p. 169-180.

Pylypiv, J. G. (1988), “Le terme de nom numératif, son origine et sa sémantique (en ukrainien)”, Inozemna Filolohija, 91, p. 40-44.

Pylypiv, O.H. (1999), “On the notion of nomen in Latin and Greek grammars (en ukrainien)”, Inozemna Filolohija, 111, p. 270-273.

Rosellini, M. (2001), “L’ablativo singolare della terza declinazione secondo Cesare e Plinio in Carisio I XVII”, Rivista di Filologia e di Istruzione Classica, 129, p. 192-209.

Rosier, I. & J. Stefanini (1990), “Théories médiévales du pronom et du nom général”, De ortu grammaticae. Studies in Medieval Grammar and Linguistic Theory in Memory of Jean Pinborg, eds. G.L. Bursill-Hall, S. Ebbesen & K. Koerner, Amsterdam/Philadelphia, p. 285-303.

Sabbadini, R. (1916), “Il genitivo singolare dei temi in -io”, Bollettino di Filologia Classica, 23, p. 172-174.

Sánchez Salor, E. (1996), “El superlativo relativo, ¿comparativo o superlativo? Una vieja polémica gramatical”, Fauentia. Barcelona, 18, p. 15-38.

Serbat, G. (1991), “Priscien et l’énigme de l’ablatif”, La constitution du document en histoire des sciences du langage, ed. J.-P. Saint-Gérand, Poitiers, p. 71-86.

Serbat, G. (1994), “Le septimus casus en latin: un cas-fantôme?” Florilegium historiographiae linguisticae: études d’historiographie de la linguistique et de grammaire comparée à la mémoire de Maurice Leroy, eds. J. De Clercq & P. Desmet, Louvain-la-Neuve, p. 159-172.

Sittig, E. (1931), Das Alter der Anordnung unserer Kasus und der Ursprung unserer Bezeichnung als Fälle, Stuttgart, 35 p. p.

Sluiter, I. (2000), “Seven grammarians on the ablative absolute”, Historiographia Linguistica, 27/2-3, p. 379-414.

Strunk, K. (1993), “Neutrum: zum antiken Benennungsmotiv eines grammatischen Terminus”, Sprachen und Schriften des antiken Mittelmeerraums. Festschrift für J. Untermann, ed. F. Heidermanns, Innsbruck, p. 455-463.

Strzelecki, L. (1937), “Miscellanea Latina. II. De Prisciani quodam loco”, Eos, 38, p. 446-448.

Strzelecki, L. (1954), “De grammaticis Latinis quaestionum particula”, Eos, 47, p. 143-157.

Suárez Martínez, P. M. (2017), “Le vocatif en -i- de la deuxième déclinaison latine”, Pallas, 103, p. 95-102.

Swiggers, P. & A. Wouters (1995), “The treatment of relational nouns in ancient grammar”, Orbis, 38, p. 149-178.

Swiggers, P. & A. Wouters (1999), “Les noms ad aliquid et aliquid qualiter chez les grammairiens latins”, Conceptions latines du sens et de la signification, eds. M. Baratin & C. Moussy, Paris, p. 127-142.

Taylor, D. J. (1992), “Latin declensions and conjugations: From Varro to Priscian”, Diversions of Galway. Papers on the History of Linguistics from ICHoLS V, Galway, Ireland, 1-6 September 1990, eds. A. Ahlqvist, K. Koerner, R.H. Robins & I. Rosier, Amsterdam-Philadelphia, p. 362-363.

Uría Varela, J. (2010), “Latin grammarians echoing the Greeks: the doctrine on ‘proper epithets’ and the adjective”, Philologus, 154.1, p. 97-118.

Uría Varela, J. (2015), “A note on ‘prototypon’ and ‘absolutum’ in ancient Latin grammar”, Literature, scholarship, philosophy, and history. Classical studies in memory of Ioannis Taifacos, ed. G. A. Xenis, Stuttgart, p. 223-232.

Uría Varela, J. (2017), “Septimus casus: the history of a misunderstanding from Varro to the late Latin grammarians”, Journal of Latin Linguistics, 16.2, p. 239-266.

Vaahtera, J. (2000), “Observations on genus nominum in the Roman grammarians”, Arctos, 34, p. 233-251.

Vaahtera, J. (2008), “On grammatical gender in ancient linguistics – the order of genders”, Arctos, 42, p. 247-266.

Van Calcar, W. (1971), Over comparatief- en vergelijkingszinnen, Assen.

de oratione eiusque partibus

Garcea, A. & V. Lomanto (2003), “Varron et Priscien: autour des verbes adsignificare et consignificare”, Histoire Épistémologie Langage, 25.2, p. 33-54.

Giannini, S. (1997), “Sensus ed elocutio: sintassi e semantica nell’ analisi delle partes orationis”, Grammatica e ideologia nella storia della Linguistica, eds. P. Berrettoni & F. Lorenzi, Perugia, p. 153-170.

Jeep, L. (1893), Zur Geschichte der Lehre von den Redeteilen bei den lateinischen Grammatikern, Leipzig, xv+316 p.

Kiss, S. (2013), “Les parties du discours chez les grammairiens latins: classement et description”, Polyphonia Romana. Hommages à Frédérique Biville, eds. A. Garcea, M.-K. Lhommé & D. Vallat, Hildesheim-Zürich, p. 793-804.

Lenoble, M., P. Swiggers & A. Wouters (2001), “Etude comparative des dénominations de catégories grammaticales dans les textes artigraphiques latins de l’Antiquité”, Métalangage et terminologie linguistique. Actes du colloque international de Grenoble (Université Stendhal – Grenoble III, 14-16 mai 1998), eds. B. Colombat & M. Savelli, Leuven, Paris, Sterling, Virginia, p. 275-291.

Martinez Gasquez, J. (1984), “El concepto de oración en los grammatici Latini”, Fauentia. Barcelona, p. 17-24.

Matthaios, S. (2002), “Neue Perspektiven für die Historiographie der antiken Grammatik Das Wortartensystem der Alexandrinen”, Grammatical Theory and Philosophy of Language in Antiquity, eds. P. Swiggers & A. Wouters, Leuven/Paris/Sterling (Virginia), p. 161-200.

Mazhuga, V. (2003), “La notion de qualitas dans la doctrine grammaticale romaine”, Hyperboreus. St. Petersburg , 9.1, p. 140-157.

Schömann, G. F. (1862), Die Lehre von den Redetheilen nach den Alten, Berlin, vii & 244 p.

de orthographia

Bergk, Th. (1871), “Philologische Thesen. Dritte Centurie”, Philologus, 30, p. 677-682.

Bertini, F. (1986), “Il ‘de orthographia’ di Cassiodoro”, Atti della settimana di studi su Flavio Magno Aurelio Cassiodoro, ed. S. Leanza, Catanzaro, p. 92-104.

Bischoff, B. (1978), “Ergänzungen zur Ueberlieferung des Paperinus/Papirius (Papirianus?)”, Beiträge zür Geschichte der deutschen Sprache und Literatur, 100, p. 420-422.

Biddau, F. (2016), “Le fonti letterarie di interesse ortografico e il loro valore”, The Latin of the grammarians. Reflections about language in the Roman world, eds. R. Ferri & A. Zago, Turnhout, p. 49-68.

Brambach, W. (1868), Die Neugestaltung der lateinische Orthographie in ihrem Verhaltniss zur Schule, Leipzig, ix+354 p.

Brambach, W. (1870), “Über den Grammatiker Papirius”, Rheinisches Museum, 25, p. 171.

Bruni, S. (1991), “Il ‘De orthographia’ di Alcuino: il ‘codex Vindobonensis’ 795 e l’edizione Foster”, Studi Medievali, 32, p. 93-128.

Bruni, S. (1994), “Le due versioni del ‘De orthographia’ di Alcuino e il ‘codex Vindobonensis’ 795”, La critica del testo mediolatino, ed. C. Leonardi, Firenze, p. 313-321.

De Paolis, P. (2010), “L’insegnamento dell’ortografia latina tra tardoantico e alto medioevo: teorie e manuali”, Libri di scuola e pratiche didattiche. Dall’Antichità al Rinascimento. Atti del Convegno Internazionale di Studi (Cassino, 7-10 maggio 2008), curr. L. Del Corso & O. Pecere, Cassino, vol. I, p. 229-291.

De Paolis, P. (2010), “Problemi di grafia e pronunzia del latino nella trattatistica ortografica tardoantica”, Latin linguistics today. Akten des 15. Internationalen Kolloquiums zur Lateinischen Linguistik, Innsbruck, 4.-9. April 2009, eds. P. Anreiter & M. Kienpointner, Innsbruck, p. 57-74.

De Paolis, P. (2012), “Necesse est emendare ipsum qui aliquid emendare praesumpsit. Destinazione e finalità dell’Ars de orthographia di Agrecio”, Le strade della filologia. Per Scevola Mariotti, eds. L. Gamberale, M. De Nonno, C. Di Giovine & M. Passalacqua, Roma, p. 171-194.

De Paolis, P. (2013), “Il progetto di catalogazione dei codici grammaticali latini e la tradizione delle opere ortografiche latine”, Libri e testi. Lavori in corso a Cassino. Atti del Seminario internazionale (Cassino, 30-31 gennaio 2012), eds. R. Casavecchia, P. De Paolis, M. Maniaci & G. Orofino, Cassino, p. 13-49.

De Paolis, P. (2013-2014), “Le croci di un editore: alcuni problemi di critica testuale nel De orthographia dello Ps. Capro”, Incontri di filologia classica, 13, p. 21-47.

De Paolis, P. (2014), “Tracce di latino volgare e tardo nella trattatistica ortografica tardoantica”, Latin vulgaire – latin tardif X. Actes du Xe colloque international sur le latin vulgaire et tardif (Bergamo, 5-9 settembre 2012), eds. P. Molinelli, P. Cuzzolin & C. Fedriani, Bergamo, vol. 3, p. 765-788.

Desbordes, F. (1990), Idées romaines sur l’écriture, Lille.

Desbordes, F. (1997), “The notion of orthography: a Latin inheritance”, Writing Development: An interdisciplinary View, ed. C. Pontecorvo, Amsterdam, p. 117-128.

Goidanich, P. G. (1950), “Del cosiddetto sonus quidam medius u et i di Quintiliano”, Rendiconti della Classe di Scienze morali storiche e filologiche dell’Accademia dei Lincei, 8.5, p. 284-296.

Mackensen, L. (1897), De Verrii Flacci libris orthographicis, Leipzig, 1897, 62 p.

Magallón García, A.I. (1995), “Evolución del género de orthographia hasta Beda”, Actas del I Congreso Nacional de Latín Medieval (León, 1-4 diciembre de 1993), ed. M. Pérez González, León, p. 293-299.

Sabbadini, R. (1897), “Spigolature latine 10. Il grammatico Papiriano”, Studi Italiani di Filologia Classica, 5, p. 369-393.

Schady, G. (1869), De Marii Victorini libri I cap IV, quod inscribitur de orthographia, Diss. Bonn, 49 p.

Schmitz, W. (1859), “Zu Cassiodor und Beda”, Rheinisches Museum, 14, p. 634-636.

Schöll, F. (1885), “Noch einmal die Stelle des Albinus”, Archiv für lateinische Lexikographie und Grammatik, 2, p. 124.

Schulze, W. (1895), Orthographica. Index lectionum hibernarum 1894-1895, Marburg, 61 p.

Schulze, W. (1958), Orthographica Graeca et Latina, ed. E. Fränkel, Roma, p. 123.

Stowasser, J. M. (1891), “Velius Longus 2225 P., GLK 7, 62”, Zeitschrift für die österreichischen Gymnasien, 42, p. 968-969.

Strzelecki, W. (1942), art. “Othographie. Lateinisch”, in Realencyclopädie, 18.2, p. 1456-1484

Walz, B. (1995), “Der Begriff orthographia in der römischen Antike”, Beiträge zur Schriftlinguistik: Festschrift zum 60. Geburtstag von Professor Dr. phil. habil. Dieter Nerius, eds. P. Ewald & K.-E. Sommerfeldt, Frankfurt am Main, p. 355-358.

Zaffagno, E. (1976), “La dottrina ortografica di Beda”, Romanobarbarica, 1, p. 325-339.

de distinctionibus

Müller, W.R. (1964), Rhetorische und syntaktische Interpunktion. Untersuchungen zur Pausenbezeichnung im antiken Latein, Diss. Tübingen, 150 p.

Pauly, O. (1885), “Über die Interpunktion bei den Römern”, Festschrift des Wilhelm-Gymnasiums, Hamburg, p. 67-80.

Scappaticcio, M. C. (2009), “La diastole, i grammatici latini e due esempi virgiliani”, Rheinisches Museum für Philologie, n. s. 152.3-4, p. 369-384.

Scappaticcio, M. C. (2012), Accentus, distinctio, apex. L’accentazione grafica tra Grammatici Latini e papiri virgiliani, Turnhout, p. viii & 354.

de accentibus

Ballester, X. (1990), “El acento latino segun los antiguos”, Emerita, 58, p. 311-321.

Bergfeld, T. H. (1916), “Das Wesen der lateinischen Betonung”, Glotta, 7, p. 1-20.

Castillo Herrera, M. Del (1990), “Los gramaticos latinos y el acento de enclitica”, Florentia Iliberritana. Granada , 1, p. 83-88.

Corssen, W. (1868-1870), Über Aussprache Vokalismus und Betonung der lateinischen Sprache, 2 vols, Leipzig.

Foster, B. O. (1908), “The latin grammarians and the Latin accent”, Classical Philology, 3, p. 201-203.

Johnson, C.W.L. (1904), “The Accentus of the Ancient Latin Grammarians”, Transactions and Proceedings of the American Philological Association, 35, p. 65-76.

Khodorkovskaia, B. B. (1971), “Les témoignages des grammairiens antiques sur l’enclisis dans la langue latine”, Acta Antiqua Academiae Scientiarum Hungaricae, 19, p. 273-279.

Langen, P. (1857), De grammaticorum Latinorum praeceptis quae ad accentum spectant, Diss. Bonn, 41 p.

Lindsay, W. M. (1923), “Valerius Probus on early accentuation”, Classical Quarterly, 17, p. 203.

Luque Moreno, J. (2007), “Accentus (τόνος, προσῳδία), un término ambiguo”, Bilinguisme et terminologie grammaticale gréco-latine (Orbis Supplementa, 27), eds. L. Basset, F. Biville, B. Colombat, P. Swiggers & A. Wouters, Leuven-Paris-Dudley MA, p. 245-270.

Merello, M. (1979), “‘De tono’, un frammento grammaticale anonimo”, Studi e Ricerche dell ’ Istituto di Latino. Genova , 2, p. 131-139.

Milanese, G. (1995), “Contributo per itaque (con una nota su adhuc)”, Aeuum, 69, p. 299-309.

Müller, L. (1863), “Ein Beitrag zur lateinischen Accentlehre aus dem Alterthum”, Rheinisches Museum, 18, p. 169-177.

Plantade, E. (1999), “Témoignage des grammairiens latins et pratique catullienne: sur le statu accentuel de conjonctions telles que “at”, “nam” et “sed””, Estudios de métrica latina, eds. J. Luque Moreno & P.R. Díaz y Díaz, Granada, p. 781-797.

Probert, Ph. (2019), Latin Grammarians on the Latin Accent, Oxford, xxvi & 320.

Scappaticcio, M. C. (2012), Accentus, distinctio, apex. L’accentazione grafica tra Grammatici Latini e papiri virgiliani, Turnhout, p. viii & 354.

Schöll, F. (1876), De accentu linguae Latinae ueterum grammaticorum testimonia, Leipzig, 231 p.

Schönberger, A. (2014), “Zur Lautlehre, Prosodie und Phonotaktik des Lateinischen gemäss der Beschreibung Priscians”, Millennium, 11, p. 121-184.

de syllabis (etiam metrica ratione)

Amacker, R. (1996), “Le traitement des diphtongues grecques et latines chez Terentianus le Maure: bref chapitre d’histoire de la grammaire”, Aspects of Latin. Papers from the seventh international Colloquium on Latin linguistics (Jerusalem, april 1993), ed. H. Rosén, Innsbruck, p. 693-707.

Bickel, E. (1937), “De meotacismo”, Annuaire de l’Institut de Philologie et d’Histoire orientales de l’Université libre de Bruxelles, 5, (= Mélanges E. Boisacq, Bruxelles, 1937, 69-76).

Birt, Th. (1879), “Über die Vocalverbindung eu im Lateinischen”, Rheinisches Museum, 34, p. 1-37.

Birt, Th. (1896), “Beiträge zur lateinischen Grammatik. I. Über Vocalisirung des j”, Rheinisches Museum, 51, p. 70-108.

Biville, F. (1994), “Tradition grecque et actualité latine chez les grammairiens latins: l’approche phonique de la langue”, Grammaire et rhétorique: notion de Romanité, ed. J. Dangel, Strasbourg, p. 19-30.

Biville, F. (1999), “Son et sens”, Conceptions latines du sens et de la signification, eds. M. Baratin & C. Moussy, Paris, p. 107-116.

Campus, G. (1918-1919), “Le velari latine con speciale riguardo alle testimonianze dei grammatici”, Atti dell’Accademia delle Scienze di Torino, 54, p. 366-376.

Cocchia, E. (1916), “Le notizie dei grammatici antichi intorno alla pronunzia delle vocali latine. Contributo allo studio del vocalismo delle parole greche nell’uso italiano”, Atti della regia Accademia di Archeologia Lettere e Belle Arti di Napoli, 5, p. 333-383.

Cocchia, E. (1919), “Preteso oblio della quantità nei grammatici latini”, Rivista di Filologia e di Istruzione Classica, 47, p. 216-222.

Conduché, C. (2009), “La syllabe entre phonétique et morphologie”, Priscien. Transmission et refondation de la grammaire de l’antiquité aux modernes, eds. M. Baratin, B. Colombat & L. Holtz, Turnhout, p. 299-313.

Corazza, D. (2003), “Sulla tradizione artigrafica de finalibus con quattro inediti”, Grammatica e grammatici latini Teoria ed esegesi. Atti della I Giornata ghisleriana di Filologia classica (Pavia, 5-6 aprile 2001), ed. F. Gasti, Pavia, p. 93-129.

Corssen, W. (1868-1870), Über Aussprache Vokalismus und Betonung der lateinischen Sprache, 2 vols, Leipzig.

De Martino, M. (2000), “I suoni di l ed ll secondo i grammatici d’età imperiale: un tentativo di revisione”, Indogermanische Forschungen, 105, p. 213-254.

De Martino, M. (2001), “I suoni di l ed ll secondo i grammatici d’età imperiale: un tentativo di revisione”, Indogermanische Forschungen, 106, p. 164-203.

Desbordes, F. (1990), Idées romaines sur l’écriture, Lille.

Hammerström, H. (1923), “Die Behandlung des auslautenden s vor Konsonanten bei den römischen Dichtern”, Glotta, 12, p. 100-102.

Havet, L. (1879), “Priscianus 1, 9, 52”, Revue de Philologie, 3, p. 62.

Havet, L. (1893), “Priscianus II, 6”, Revue de Philologie, 17, p. 62.

Hernandez Miguel, L. A. (1981), “La descripción distribucional del sistema fonológico del latin segun la gramática romana”, Emerita, 49, p. 149-177.

Lindsay, W. M. (1916), “Terra fatigamus hasta”, Classical Quarterly, 10, p. 97-100.

Luque Moreno, J. (1996), “”Voces”: la clasificación de los sonidos en el mundo antiguo. 1, Los gramáticos”, Voces, 7, p. 9-43

Mancini, M. (1994), “Un passo del grammatico Pompeo e la dittongazione protoromanza”, Miscellanea di studi linguistici in onore di Walter Belardi, eds. P. Cipriano, P. Di Giovine & M. Mancini, Roma, 2, p. 609-627.

Marotta, G. (2016), “Syllabae, syllabarum divisio et communes syllabae. Ambiguità prosodica tra fonologia e metrica nei grammatici latini”, The Latin of the grammarians. Reflections about language in the Roman world, eds. R. Ferri & A. Zago, Turnhout, p. 87-122.

Merello, M. (1981), “Il termine littera nella tradizione grammaticale”, Studi e Ricerche dell ’ Istituto di Latino. Genova , 4, p. 101-107.

Morelli, G. (1970), Ricerche sulla tradizione grammaticale latina, Roma.

Nyman, M. (1977), “Mytacism in Latin phonology”, Glotta, 55, p. 111-120.

Oberdick, J. (1874), “Zu Victorinus Marius”, Zeitschrift für die österreichischen Gymnasien, 25, p. 246-247.

Pascal, C. (1918), “Il suono dell’u dolce nel latino secondo gli antichi grammatici”, Athenaeum, 6, p. 34-43.

Perret, J. (1933), “La prononciation du latin en Gaule au Ve siècle”, Humanités (gramm.), 5, p. 441-443.

Puentes Romay, J. A. (1991), “Algunos aspectos de la doctrina acerca de las letras en los gramaticos latinos”, Euphrosyne, 19, p. 143-158.

Puentes Romay, J. A. (1998), “Vocal intermedia y vocales apofonicas en textos gramaticales latinos: un intento de relectura”, IX Congreso español de estudios clasicos. Linguistica latina (Madrid, 27-30 septiembre 1995), eds. A. Alvar Ezquerra & J. Garcia Ferandez, Madrid, p. 224-227.

Schönberger, A. (2014), “Zur Lautlehre, Prosodie und Phonotaktik des Lateinischen gemäss der Beschreibung Priscians”, Millennium, 11, p. 121-184.

Schulze, W. (1904), Die lateinische Buchstabennamen, Berlin, 26 p.

Scialuga, M. (1993), “La trattazione sistematica della sillaba nella tarda tradizione metrico-grammaticale latina”, Sileno, 19, p. 295-360.

Städler, E. (1910), “Ille”, Wochenschrift für klassische Philologie, 27, p. 1326-1327.

Strzelecki, L. (1948), De litterarum Romanarum nominibus, Wroclaw, 41 p.

Strzelecki, L. (1958), “Die lateinischen Buchstabennamen und ihre Geschichte”, Altertum, 4, p. 24-32.

Tolkiehn, J. (1912), “Die ersten beiden Abschnitte in der Ars grammatica des Charisius”, Wochenschrift für klassische Philologie, 29, p. 476-478.

Tolkiehn, J. (1920), “Charisius I p. 7, 7-8, 20 K”, Wochenschrift für klassische Philologie, 27, p. 318-320.

Tolkiehn, J. (1923), “Die Wiedergabe des griechischen ei im Lateinischen”, Philologische Wochenschrift, 43, p. 44-48 68-72.

Uría Varela, J. (2019), “The pronunciation of syllable coda m in Classical Latin: a reassessment of some evidence from Latin grammarians”, American Journal of Philology, 140.3, p. 439-479.

Vogt-Spira, G. , “Vox und Littera. Der Buchstabe zwischen Mündlichkeit und Schriftlichkeit in der grammatischen Tradition”, Poetica. Zeitschrift für Sprach- und Literaturwissenschaft , 1991, 23, 295-327.

Vineis, E. (1990), “Ancora sul problema di muta cum liquida (e preliminari a un’indagine sulla positio)”, Metrica classica e linguistica. Atti del colloquio, Urbino 3-6 ottobre 1988, eds. R. M. Danese, F. Gori & C. Questa, Urbino, p. 143-194.

Weber, J. (1914), Quaestionum grammaticarum specimen, Diss. Jena, 85 p.

Wessner, P. (1924), “Zu Priscian”, Philologische Wochenschrift, 44, p. 187-190.

de litteris

Amacker, R. (1996), “Le traitement des diphtongues grecques et latines chez Terentianus le Maure: bref chapitre d’histoire de la grammaire”, Aspects of Latin. Papers from the seventh international Colloquium on Latin linguistics (Jerusalem, april 1993), ed. H. Rosén, Innsbruck, p. 693-707.

Bickel, E. (1937), “De meotacismo”, Annuaire de l’Institut de Philologie et d’Histoire orientales de l’Université libre de Bruxelles, 5, (= Mélanges E. Boisacq, Bruxelles, 1937, 69-76).

Birt, Th. (1879), “Über die Vocalverbindung eu im Lateinischen”, Rheinisches Museum, 34, p. 1-37.

Birt, Th. (1896), “Beiträge zur lateinischen Grammatik. I. Über Vocalisirung des j”, Rheinisches Museum, 51, p. 70-108.

Biville, F. (1994), “Tradition grecque et actualité latine chez les grammairiens latins: l’approche phonique de la langue”, Grammaire et rhétorique: notion de Romanité, ed. J. Dangel, Strasbourg, p. 19-30.

Biville, F. (1999), “Son et sens”, Conceptions latines du sens et de la signification, eds. M. Baratin & C. Moussy, Paris, p. 107-116.

Biville, F. (2007), “Les noms des sons dans la tradition gréco-latine”, Bilinguisme et terminologie grammaticale gréco-latine (Orbis Supplementa, 27), eds. L. Basset, F. Biville, B. Colombat, P. Swiggers & A. Wouters, Leuven-Paris-Dudley MA, p. 227-244.

Campus, G. (1918-1919), “Le velari latine con speciale riguardo alle testimonianze dei grammatici”, Atti dell’Accademia delle Scienze di Torino, 54, p. 366-376.

Cocchia, E. (1916), “Le notizie dei grammatici antichi intorno alla pronunzia delle vocali latine. Contributo allo studio del vocalismo delle parole greche nell’uso italiano”, Atti della regia Accademia di Archeologia Lettere e Belle Arti di Napoli, 5, p. 333-383.

Cocchia, E. (1919), “Preteso oblio della quantità nei grammatici latini”, Rivista di Filologia e di Istruzione Classica, 47, p. 216-222.

Corazza, D. (2003), “Sulla tradizione artigrafica de finalibus con quattro inediti”, Grammatica e grammatici latini Teoria ed esegesi. Atti della I Giornata ghisleriana di Filologia classica (Pavia, 5-6 aprile 2001), ed. F. Gasti, Pavia, p. 93-129.

Corssen, W. (1868-1870), Über Aussprache Vokalismus und Betonung der lateinischen Sprache, 2 vols, Leipzig.

De Martino, M. (2000), “I suoni di l ed ll secondo i grammatici d’età imperiale: un tentativo di revisione”, Indogermanische Forschungen, 105, p. 213-254.

De Martino, M. (2001), “I suoni di l ed ll secondo i grammatici d’età imperiale: un tentativo di revisione”, Indogermanische Forschungen, 106, p. 164-203.

Desbordes, F. (1990), Idées romaines sur l’écriture, Lille.

Filipponio, L. (2003-2004), “Problemi di descrizione articolatoria nella tradizione grammaticale latina”, Atti del Regio Istituto veneto di scienze, lettere ed arti. Classe di scienze morali, lettere ed arti, 162.1, p. 213-287.

Filipponio, L. (2016), “Tra musica e grammatica: lo statuto della fonetica nella grammaticografia classica”, The Latin of the grammarians. Reflections about language in the Roman world, eds. R. Ferri & A. Zago, Turnhout, p. 69-86.

Hammerström, H. (1923), “Die Behandlung des auslautenden s vor Konsonanten bei den römischen Dichtern”, Glotta, 12, p. 100-102.

Havet, L. (1879), “Priscianus 1, 9, 52”, Revue de Philologie, 3, p. 62.

Havet, L. (1893), “Priscianus II, 6”, Revue de Philologie, 17, p. 62.

Hernandez Miguel, L. A. (1981), “La descripción distribucional del sistema fonológico del latin segun la gramática romana”, Emerita, 49, p. 149-177.

Lindsay, W. M. (1916), “Terra fatigamus hasta”, Classical Quarterly, 10, p. 97-100.

Luque Moreno, J. (1996), “”Voces”: la clasificación de los sonidos en el mundo antiguo. 1, Los gramáticos”, Voces, 7, p. 9-43

Mancini, M. (1994), “Un passo del grammatico Pompeo e la dittongazione protoromanza”, Miscellanea di studi linguistici in onore di Walter Belardi, eds. P. Cipriano, P. Di Giovine & M. Mancini, Roma, 2, p. 609-627.

Merello, M. (1981), “Il termine littera nella tradizione grammaticale”, Studi e Ricerche dell ’ Istituto di Latino. Genova , 4, p. 101-107.

Nyman, M. (1977), “Mytacism in Latin phonology”, Glotta, 55, p. 111-120.

Oberdick, J. (1874), “Zu Victorinus Marius”, Zeitschrift für die österreichischen Gymnasien, 25, p. 246-247.

Pascal, C. (1918), “Il suono dell’u dolce nel latino secondo gli antichi grammatici”, Athenaeum, 6, p. 34-43.

Perret, J. (1933), “La prononciation du latin en Gaule au Ve siècle”, Humanités (gramm.), 5, p. 441-443.

Puentes Romay, J. A. (1991), “Algunos aspectos de la doctrina acerca de las letras en los gramaticos latinos”, Euphrosyne, 19, p. 143-158.

Puentes Romay, J. A. (1998), “Vocal intermedia y vocales apofonicas en textos gramaticales latinos: un intento de relectura”, IX Congreso español de estudios clasicos. Linguistica latina (Madrid, 27-30 septiembre 1995), eds. A. Alvar Ezquerra & J. Garcia Ferandez, Madrid, p. 224-227.

Schulze, W. (1904), Die lateinische Buchstabennamen, Berlin, 26 p.

Städler, E. (1910), “Ille”, Wochenschrift für klassische Philologie, 27, p. 1326-1327.

Strzelecki, L. (1948), De litterarum Romanarum nominibus, Wroclaw, 41 p.

Strzelecki, L. (1958), “Die lateinischen Buchstabennamen und ihre Geschichte”, Altertum, 4, p. 24-32.

Tolkiehn, J. (1912), “Die ersten beiden Abschnitte in der Ars grammatica des Charisius”, Wochenschrift für klassische Philologie, 29, p. 476-478.

Tolkiehn, J. (1920), “Charisius I p. 7, 7-8, 20 K”, Wochenschrift für klassische Philologie, 27, p. 318-320.

Tolkiehn, J. (1923), “Die Wiedergabe des griechischen ei im Lateinischen”, Philologische Wochenschrift, 43, p. 44-48 68-72.

Vogt-Spira, G. , “Vox und Littera. Der Buchstabe zwischen Mündlichkeit und Schriftlichkeit in der grammatischen Tradition”, Poetica. Zeitschrift für Sprach- und Literaturwissenschaft , 1991, 23, 295-327.

Weber, J. (1914), Quaestionum grammaticarum specimen, Diss. Jena, 85 p.

Wessner, P. (1924), “Zu Priscian”, Philologische Wochenschrift, 44, p. 187-190.

de uoce

Ax, W. (1986), Laut, Stimme und Sprache. Studien zu drei Grundbegriffe der antiken Sprachtheorie, Göttingen.

Ax, W. (2002), “Zum de uoce-Kapitel der römischen Grammatik. Eine Antwort auf Dirk M. Schenkeveld und Wilfried Stroh”, Grammatical Theory and Philosophy of Language in Antiquity, eds. P. Swiggers & A. Wouters, Leuven/Paris/Sterling (Virginia), p. 121-141.

Basset, L. (2013), “Petite ontologie de la vox articulata dans la grammaire antique”, Polyphonia Romana. Hommages à Frédérique Biville, eds. A. Garcea, M.-K. Lhommé & D. Vallat, Hildesheim-Zürich, p. 715-727.

Biville, F. (2009), “La « phonétique » de Priscien”, Priscien. Transmission et refondation de la grammaire de l’antiquité aux modernes, eds. M. Baratin, B. Colombat & L. Holtz, Turnhout, p. 281-297.

Biville, F. (2016), “Le langage est-il le propre de l’homme ? Points de vue anciens et contemporains”, Revue des Études Latines, 94, p. 1-20.

Lasa, C. D. (2001), “Interioridad y palabras en san Augustin de Hipona”, Augustinus, 46, p. 55-83.

Luque Moreno, J. (1996), “Voces: la clasificación de los sonidos en el mundo antiguo. 1, Los gramáticos”, Voces, 7, p. 9-43.

Luque Moreno, J. (2007), “Voces: los gramáticos latinos y el sonido de la música”, Munus quaesitum meritis: homenaje a Carmen Codoñer, eds. G. Hinojo Andrés & J. C. Fernández Corte, Salamanca, p. 529-538.

Stroh, V. (1998), “De uocis definitione quadam Stoica”, Mousopolos Stephanos. Festschrift für H. Görgemanns, eds. M. Baumbach, H. Köhler & A. M. Ritter, Heidelberg, p. 443-452.

Tolkiehn, J. (1912), “Die ersten beiden Abschnitte in der Ars grammatica des Charisius”, Wochenschrift für klassische Philologie, 29, p. 476-478.

praefatio (et epilogus)

Cristante, L. (2003), ” Grammatica di poeti e poesia di grammatici Coronato”, Grammatica e grammatici latini Teoria ed esegesi. Atti della I Giornata ghisleriana di Filologia classica (Pavia, 5-6 aprile 2001), ed. F. Gasti, Pavia, p. 75-92.

Munzi, L. (1994), “Il ruolo della prefazione nei testi grammaticali latini”, AION (filol.): Problemi di edizione e di interpretazione nei testi grammaticali latini (Atti del Colloquio Intern. Napoli 10-11 dicembre 1991), numéro dirigé par L. Munzi, Pisa, année 1992, 14, p. 103-126.

Schenkeveld, D. M. (1996), “Charisius, 1, 15: the introduction (p. 61, 16-63, 20 B.)”, Ancient grammar: content and context, ed. A. Wouters & P. Swiggers, Louvain, p. 17-35.

Vergilius

Barabino, G. (1976), “Le citazioni virgiliane in Malsacano”, Grammatici latini d’età imperiale, Genova, p. 195-218.

Barabino, G. (1985), art. “Dositeo”, in Enciclopedia Virgiliana, II, p. 134-135.

Brugnoli, G. (1984), Foca: vita di Virgilio, Pisa.

Brugnoli, G. (1985), art. “Donato, Elio”, in Enciclopedia Virgiliana, II, p. 125-127.

Brugnoli, G. (1985), art. “Foca”, in Enciclopedia Virgiliana, II, p. 545-546.

Brugnoli, G. (1988), art. “Servio”, in Enciclopedia Virgiliana, IV, p. 805-813.

Courcelle, P. (1979), “Les lecteurs chrétiens de l’épisode des Cyclopes (Aen. 3,593-718)”, Paradoxos politeia. Studi patristici in onore di Giuseppe Lazzati, eds. R. Cantalamessa & L.F. Pizzolato, Milano, p. 477-484.

De Angelis, V. (1984), art. “Cledonio”, in Enciclopedia Virgiliana, I, p. 818-819.

De Nonno, M. (1988), art. “Plozio Sacerdote, Mario”, in Enciclopedia Virgiliana, IV, p. 147-148.

De Nonno, M. (1988), art. “Pompeo”, in Enciclopedia Virgiliana, IV, p. 198-199.

De Nonno, M. (1988), art. “Prisciano”, in Enciclopedia Virgiliana, IV, p. 279-281.

Dierschke, P. (1913), De fide Prisciani in versibus Vergilii, Lucani, Statii, Juvenalis examinata, Diss. Greifswald, 92 p.

Fiocchi, L. (1984), art. “Audace”, in Enciclopedia Virgiliana, I, p. 394-395.

Fiocchi, L. (1985), art. “Diomede”, in Enciclopedia Virgiliana, II, p. 82-83.

Geymonat, M. (1984), art. “Aspro, Emilio”, in Enciclopedia Virgiliana, I, p. 373-374.

Lehnus, L. (1988), art. “Probo”, in Enciclopedia Virgiliana, IV, p. 284-286.

Lomanto, V. (1984), art. “Aftonio”, in Enciclopedia Virgiliana, I, p. 49-50.

Lomanto, V. (1984), art. “Capro, Flavio”, in Enciclopedia Virgiliana, I, p. 655-656.

Lomanto, V. (1984), art. “Carisio”, in Enciclopedia Virgiliana, I, p. 664-665.

Lomanto, V. (1984), art. “Consenzio”, in Enciclopedia Virgiliana, I, p. 878.

Lomanto, V. (1985), art. “Eutiche”, in Enciclopedia Virgiliana, II, p. 437.

Lomanto, V. (1990), art. “Velio Longo”, in Enciclopedia Virgiliana, V, p. 473.

Maggiulli, G. (1984), art. “Arusiano Messio”, in Enciclopedia Virgiliana, I, p. 362-363.

Marinone, N. (1987), art. “Macrobio”, in Enciclopedia Virgiliana, III, p. 299-304.

Mariotti, I. (1990), art. “Vittorino, Gaio Mario”, in Enciclopedia Virgiliana, V, p. 597-598.

Opelt, I. (1978), “Vergil bei Victorinus Marius”, Philologus, 122, p. 224-236.

Pugliarello, M. (1984), art. “Agrecio”, in Enciclopedia Virgiliana, I, p. 59.

Scivoletto, N. (1988), art. “Remmio Palemone”, in Enciclopedia Virgiliana, IV, p. 432-433.

Strati, R. (1985), art. “Giuliano di Toledo”, in Enciclopedia Virgiliana, II, p. 749-751.

Strati, R. (1986), “Presenze virgiliane in Giuliano di Toledo”, Maia, 38, p. 41-50.

Viscido, L. (1991), “De Vergilio apud Cassiodorum adnotationes quaedam”, Vox Latina, 27, p. 214-218.

Wright, N. (1981), “Bede and Vergil”, Romanobarbarica, 6, p. 361-379.

Varro

Deschamps, L. (1995), “Trois nouveaux fragments des Antiquités humaines de Varron”, Bollettino di Studi Latini, 25, p. 16-21.

Hendrickson, T. (2015), “An emendation to a fragment of Varro’s De bibliothecis (Fr. 54 GRF Funaioli)”, Classical Quarterly, n. s. 65.1, p. 395-397.

Piras, G. (2000), “Per la tradizione del De lingua Latina di Varrone”, Manuscripts and tradition of grammatical texts from antiquity to the renaissance, eds. M. De Nonno, P. De Paolis & L. Holtz, Cassino, p. 747-772.

Rosellini, M. (2016), “Varrone in Prisciano, un interlocutore mancato”, Res Publica Litterarum, 39, p. 204-221.